پژو 405 یک خودروی خانوادگی بزرگ است که توسط خودروساز فرانسوی پژو در خرداد 1366 ( ژوئیه 1987 ) عرضه شد و همچنان تحت لیسانس خارج از فرانسه تولید می شود. اما در سال 1376 تولید آن در اروپا متوقف شد. این خودرو در سال 1367  با بیشترین تعداد آرا در تاریخ مسابقه به عنوان خودروی سال اروپا انتخاب شد. در آن سال حدود 2.5 میلیون پژو 405 در سراسر جهان، از هر دو مدل LHD و RHD، فروخته شد. در اوایل سال 2020، دوره تولید 33 ساله پژو 405 به عنوان بیستمین خودروی تک نسل با عمر طولانی در تاریخ به شمار می‌رفت.

ظاهر آن شبیه به آلفارومئو 164 است که در همان سال عرضه شد و همچنین توسط Pininfarina طراحی شده است. در حالی که 405 کفپوش خود را با سیتروئن BX مشترک است، سیستم تعلیق هیدروپنوماتیک آن خودرو را ندارد. خودرو پژو XUD 405  آخرین خودروی پژو فروخته شده در ایالات متحده بود که بین سال‌های 1988 و 1991 فروخته شد.

تاریخچه پژو 405

در ژوئیه ۱۹۸۷، پژو مدل ۴۰۵ را تنها در نسخه سدان معرفی کرد. فروش ۴۰۵ به سرعت در بازارهای قاره اروپا آغاز شد در آغاز فروش برای پژو ۴۰۵، چهار موتور بنزینی با قدرت از ۶۴ تا ۱۵۸ اسب‌بخار موجود بودند که در سال ۱۹۸۸، انواع موتورهای دیزل و توربوشارژر به موتورهای قابل سفارش برای ۴۰۵ اضافه شدند. مدل استیشن نیز در طول سال ۱۹۸۸ معرفی شد، تا سال ۱۹۹۰ حدود یک میلیون دستگاه پژو ۴۰۵ توسط پژو فروخته شد. ۴۰۵ در سال ۱۹۹۱ یک‌بار فیس‌لیفت شد، به روزرسانی‌های این فیس‌لیفت در داشبورد، فرمان اتومبیل و عایق‌های صوتی بود.

در سال ۱۹۹۲ پژو ۴۰۵ یک‌بار دیگر فیس‌لیفت شد. در فاز دوم فیس‌لیفت چراغ‌های عقب باز طراحی شدند و بخش کرکره‌ای میان‌چراغ‌های عقب حذف شد. همچنین در فاز دوم یک داشبورد جدید برای ۴۰۵ طراحی شد. در فیس‌لیفت دوم در نسخه‌های MI16 و T16 دو کیسه‌هوا در جلو قرار داده شد. در پاییز سال ۱۹۹۵، پژو ۴۰۶ رونمایی و تولید نسخه سدان ۴۰۵ متوقف شد. ۴۰۵ یکی از پرفروش‌ترین ماشین‌های خانوادگی در اروپا بود که بیشترین فروش خود را در فرانسه و بریتانیا تجربه کرد. این خودرو هشتمین خودروی پرفروش در بریتانیا در سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ بود.

پژو 405 یکی از پرفروش‌ترین خودروهای خانوادگی بزرگ‌تر اروپا، به‌ویژه در فرانسه و بریتانیا بود. این خودرو در سال های 1992 و 1993 هشتمین خودروی پرفروش بریتانیا بود.

مدل های مختلف پژو 405

در بازارهای جهانی ۴۰۵ با ۵ موتور بنزینی و دو موتور دیزل، که همگی چهار سیلندر بودند به فروش می‌رسید.

• موتور ۱٫۴ لیتری با ۷۰ اسب‌بخار (۵۲ کیلووات) و ۵٬۶۰۰ نیوتن متر گشتاور.
• موتور ۱٫۶ لیتری (۱٬۵۸۰ سی‌سی) با یک جعبه‌دنده دستی پنج سرعته و ۹۲ اسب‌بخار (۶۹ کیلووات) و ۶۰۰۰ نیوتن متر گشتاور دور در دقیقه.
• موتور ۱٫۹ لیتری (۱٬۹۰۵ سی‌سی) ۸ سوپاپ که با یک جعبه‌دنده دستی پنج سرعته در دسترس بود. (نسخه‌های اتوماتیک هم قابل سفارش بودند)
• موتور ۱٫۹ لیتری ۱۶ سوپاپ با کد mi۱۶ که ۱۶۰ اسب‌بخار (۱۲۰ کیلووات) و ۶٬۵۰۰ دور در دقیقه گشتاور تولید می‌کرد و توانایی حرکت تا ۲٢۵ کیلومتر بر ساعت را داشت.
• موتور ۲ لیتری تی۱۶ با کد ایکس‌یو۱۰ که ۲۲۰ اسب‌بخار(۱۶۴ کیلو وات) قدرت تولید می‌کرد.
• موتور دیزلی ۱٫۹ لیتری (۵۲ کیلوواتی) که ۴٬۶۰۰ نیوتن متر گشتاور را تولید می‌کند.
• موتور توربودیزل ۱٫۸ لیتری با ۶۷ کیلووات قدرت.

پژو 405 در ایران

تولید پژو ۴۰۵ در ایران تقریباً پس از توقف تولید ۴۰۵ در اروپا و آمریکای شمالی شروع شد. پژو ۴۰۵ حدود سه دهه در ایران تولید شد. خانواده ۴۰۵ که شامل انواع ۴۰۵، روآ، آردی، ۴۰۵ استیشن و پارس می‌شود از ابتدای تولیدشان تا سال ۱۳۸۹ حدود ۲ میلیون و ۲۹۵ هزار دستگاه توسط ایران‌خودرو تولید شده‌اند که پس از خانواده پراید بیشترین تیراژ خودرو از ابتدای صنعت خودروسازی ایران را از آن خود کرده‌است. 

در ایران چندین خودرو بر اساس پلت فرم پژو ۴۰۵ تولید می‌شود. پژو پارس یا پژو پرشیا فیس لیفتی از پژو ۴۰۵ است که در آن در بخش‌های سپر جلو و عقب، جلوپنجره، در کاپوت، چراغ‌های جلو و عقب و در صندوق عقب نسبت به ۴۰۵ تغییر یافته‌است. پژو آردی هم خودرویی شبیه به مدل‌های پیش از فیس لیفت ۴۰۵ بود که با موتور پیکان و محور محرک عقب عرضه می‌شد. مدل ارتقا یافته آن نیز پژو روآ نام دارد که در سال ۸۵ و در ابتدا با نام آردی‌ایکس عرضه می‌شد.

خودرو سمند که به عنوان اولین خودروی ملی ایران شناخته می‌شود نیز خودرویی بر مبنای پلت فرم پژو ۴۰۵ است و در ابتدا قرار بود جانشین پیکان شود.

ایران خودرو مدل‌های زیر را بر اساس پژو ۴۰۵ تولید کرد:

• پژو ۴۰۵ GL/GLX: ابتدا با موتور ۱٫۶ لیتری و پس از آن ۱٫۹ لیتری ۸ سوپاپ کاربراتوری که تولید آن در سال ۲۰۰۲ متوقف شد.
  
• پژو ۴۰۵ GLX: با موتور ۱٫۸ لیتری ۸ سوپاپ انژکتوری که از سال ۸۲ تا سال ۹۹ تولید می‌شد.
  
• پژو ۴۰۵ GLI:مدل کم آپشن تر GLX که در سال‌های ۸۳ تا ۸۶ تولید می‌شد.
  
• پژو ۴۰۵ SLX:مدل بروزرسانی شده پژو ۴۰۵ که با تغییراتی در نمای خارجی و داخلی و موتور ۱٫۶ لیتری تی‌یو۵ از سال ۱۳۸۸ عرضه شد. (نسخه‌های اولیه موتور ۱٫۸ لیتری داشتند)
  
• پژو پارس: فیس‌لیفت پژو ۴۰۵ در نمای جلو و عقب؛ خود پارس در ۴ مدل مختلف عرضه می‌شود:

1. پژو پارس معمولی: که از سال ۹۰ به بعد با نام پژو پارس سال شناخته می‌شود. این مدل با موتور ۱٫۸ لیتری ۸ سوپاپ ایکس‌یو۷ عرضه می‌شود و جدیداً نسخه بهبودیافته این موتور با نام ایکس‌یو۷پی روی این خودرو قرار می‌گیرد.
   
2. پژو پارس LX:  که با موتور ۱٫۶ لیتری ۱۶ سوپاپ تی‌یو۵ عرضه می‌شود.
   
3. پژو پارس ELX: با ۲ موتور ۱٫۹ لیتری ۸ سوپاپ و ۱٫۸ لیتری ۱۶ سوپاپ عرضه می‌شد. به تازگی نسخه جدید این خودرو با امکانات بیشتر معرفی شده که موتورهای ۱٫۸ لیتری ۸ سوپاپ و ۱٫۶ لیتری ۱۶ سوپاپ برروی آن قرار می‌گیرند.
   
4. پژو پارس اتوماتیک: در اوایل با موتور ۱٫۸ لیتری عرضه می‌شد که بعدها با جای خود را به موتور ۱٫۶ لیتری داد.
   

• پژو آردی و پژو روآ: هردو خودرو با ظاهر ۴۰۵ و موتور ۱٫۶ لیتری پیکان عرضه می‌شدند.
  
• سمند، سمند سورن، دنا و دنا پلاس: خودروهای ملی ایران که با پلت فرم، گیربکس و موتور (در مدل سمند) پژو ۴۰۵ عرضه می‌شوند.
  
• وانت آریسان: علی‌رغم اینکه با نشان تجاری ایران خودرو عرضه می‌شود ولی شباهت‌های ظاهری آن با پژو ۴۰۵ انکار ناپذیر است.

پژو 405 در آمریکای شمالی

سه نسخه از ۴۰۵ در آمریکای شمالی تا پایان سال ۱۹۸۸ به فروش رسید. دونسخه با موتورهای متفاوت و نسخه اس که نسخه اسپرت ۴۰۵ بود. ۴۰۵ پس از خروج شرکت پژو پس از سال ۱۹۹۱ از بازارهای آمریکا و کانادا خارج شد.

پژو 405 در بریتانیا

در آغاز ماه ژانویه ۱۹۸۸ پژو ۴۰۵ وارد بازار بریتانیا شد. پژو ۴۰۵ انگلستان در ابتدا مجهز به یک موتور ۱٫۶ لیتری کاربراتوری بود در اواخر سال ۱۹۸۸ اولین مدل از مدل ام آی پی ۱۶ وارد بازار انگلیس شد. همچنین در این سال نسخه استیشن با موتور ۱٫۸ لیتری گازوئیلی وارد مدار تولید شد. در اواخر سال ۱۹۸۹ نسخه چهار چرخ محرک ام‌آی۱۶ به بازار اضافه شد.

پژو 405 موتوراسپرت

نسخه موتور اسپورت 405، رالیینگ 405 توربو 16 GR، بسیار متفاوت از مدل جاده 405 بود. این خودرو به سبک بدنه کوپه در پیکربندی موتور وسط ساخته شده بود، دارای چهار چرخ محرک ثابت با دیفرانسیل مرکزی قابل تنظیم الکترونیکی مانند 205 بود.از این مدل حداقل چهار مورد تولید شد که در تپه نوردی و رالی پاریس-داکار شرکت می کردند. امروزه سه مورد در موزه رسمی پژو و دیگری در یک مجموعه خصوصی است.

• 1988: راننده فنلاندی Ari Vatanen رکورد جدیدی را در کوهنوردی بین المللی Pikes Peak به نام خود ثبت کرد . کانکونن و پیرونن برنده رالی پاریس-داکار در 405 T16 GR شدند.
  
• 1989: پیروزی در رالی پاریس-داکار توسط تیم Vatanen-Ickx با 405 T16 GR.
  
• 1990: پیروزی در رالی پاریس-داکار توسط تیم Vatanen-Berglund با 405 T16 GR.

نسخه BTCC پژو 405 بر اساس قوانین سوپر تورینگ ساخته شده است. پژو Racing 405s از نظر مشخصات بسیار نزدیکتر به مدل‌های جاده‌ای برای چندین سال در مسابقات اتومبیلرانی تور اروپا در اوایل تا اواسط دهه 1990، به ویژه در مسابقات قهرمانی اتومبیل‌های تور بریتانیا و قهرمانی سوپرتوریسم فرانسه مورد استفاده قرار گرفت. در بریتانیا، 405 موفقیت چندانی به دست نیاورد، اما این خودرو در سال‌های 1994 و 1995، در دستان لوران آیلو، برنده سری فرانسوی شد.

پژو ۴۰۵ GLX

در ابتدا پژو ۴۰۵ در مدل GLX در دو نسخه ۱۶۰۰ سی‌سی و ۲۰۰۰ سی‌سی ارایه شد. خیلی زود مشتریان متوجه موتور قدرتمندتر و کارکرد بهتر نوع ۲ لیتری شدند و این تیپ در بازار لقب پژو جی‌ال‌ایکس ۲۰۰۰ گرفت. خریداران و متقاضیان مدل ۲۰۰۰ بیشتر از ۱.۶ لیتری بودند و بنا به‌دلایلی ایران خودرو توانایی پاسخ به تمام مشتریان را نداشت. علاوه بر آن، سازندگان دغدغه ایمنی و خطرات تصادف بیشتر با موتور ۲۰۰۰ را هم داشتند. برای همین تنها چند سال بعد و در حالی که اکثر مشتریان علاقمند به نوع ۲۰۰۰ نتوانسته بودند به ماشین درخواستی خود برسند، در سال ۱۳۸۱ هر دو نسخه از خط تولید خارج شدند و جای خود را به یک مدل پژو GLX ۱.۸ لیتری دادند.

پژو ۴۰۵ GLI

یکی دیگر از انواع پژو ۴۰۵ مدل GLI است؛ نسخه‌ای کم‌آپشن‌تر و البته با قیمت کمتر مدل GLX که ایران خودرو خیال می‌کرد با حذف بعضی از امکانات مثل شیشه‌های برقی و آینه‌های برقی و همینطور گذاشتن یک سپر ساده و مشکی بجای سپر همرنگ بدنه می‌تواند آن دسته از مشتریانی که توانایی پرداخت مبلغ خرید تیپ اول را ندارند به خود جذب کند. پژو ۴۰۵ GLI در سال ۱۳۸۲ معرفی شد و از لحاظ ظاهر به جز همان سپر که اشاره شد تفاوت خاصی با GLX نداشت؛ در بخش مکانیکی نیز هر دو مثل هم بودند و تغییری در این قسمت صورت نگرفته بود.

پژو ۴۰۵ SLX

آخرین نسخهٔ معرفی شده توسط ایران خودرو از انواع پژو ۴۰۵ این مدل است که از سال ۱۳۸۸ به مشتریان عرضه شد. پژو ۴۰۵ SLX دچار تغییراتی نسبت به گذشته شده بود و می‌توان این تفاوت‌ها را در بخش‌هایی مثل چراغ‌ها و داخل اتاقک دید. در طراحی جدید، مه‌شکن عقب و جلو و همچنین به درب صندوق عقب اسپویلر اضافه شده بود؛ چراغ‌ها کریستالی شدند و در کابین نیز داشبورد و صفحه کیلومتر و دنده طراحی جدیدی پیدا کرده بودند. ضمن اینکه این مدل را می‌توان با سفارش موتور جدید ۱۶۰۰ سی‌سی و TU5 معروف این گروه خودروسازی که بر روی پژو ۲۰۶ تیپ ۵ قرار می‌گیرد، دریافت کرد.

پژو آردی

کج‌روی در تولیدات شاخه پژو ۴۰۵ در کارخانه ایران خودرو به نوعی از این مدل شروع شد. در سال ۱۳۷۸ این گروه ایرانی مدل را معرفی کرد که پژو آردی نام داشت. نام آن از Rear Wheel Drive گرفته شده و بدین معنا بود که این نسخه از ۴۰۵ یک خودروی دیفرانسیل عقب است. ایران خودرو برای آردی از موتور پیکان استفاده کرده بود و بدنه پژو را روی آن قرار داده بود! با این حرکت قصد داشت با پایین آوردن محسوس قیمت ۴۰۵ به‌نوعی حتی مشتریانی که بودجه‌ای در حد پیکان داشتند را به سمت خود بکشاند. در واقع، این گروه خریداران پول چهره پژو ۴۰۵ را بدهند، در حالیکه کیفیت سواری و قدرت پیکان نصیبشان می‌شد. هر چند که در ظاهر این روش حرکتی ناامیدانه دیده می‌شد، اما برخلاف انتظار پروژه آردی آن چنان که پیش‌بینی می‌شد شکست نخورد.

پژو روآ

پزو روآ یکی دیگر از انواع پژو ۴۰۵ بود که به بازار ایران قدم گذاشت. بعد از بالا گرفتن انتقادات از ابداع ایران خودرو در تولید آردی و خصوصاً مشکلات پیش آمده در آن محصول به خاطر دیفرانسیل عقب بودن و ضعیف بودن پیشرانه پیکان برای بدنه پژو، این گروه خودروساز در سال ۱۳۸۵ مدل پژو روآ را معرفی کرد. این مدل به نوعی همان آردی بود که موتور ارتقا یافتهٔ پیکان روی آن گذاشته شد. با این حال، نتایج نشان می‌داد که اوضاع این مدل نیز مثل آردی در کارکرد و راندمان فنی اصلاً مطلوب و مناسب نیست.

مزایا و معایب پژو 405

از جمله نکات مثبت پژو405 می توان به فضای جادار کابین، فراوانی لوازم و قطعات، خدمات پس از فروش مناسب و سیستم تعلیق نه چندان خشک اشاره کرد. در سمت مقابل از نکات منفی این خودرو نیز می توان به مصرف سوخت بالا خصوصا در مدل های قدیمی‌تر، ظاهری بسیار قدیمی، امکانات رفاهی و ایمنی کم و کیفیت بسیار پایین کابین و داشبورد در مدل های جدیدتر اشاره کرد.

مطالب مرتبط:

• ناگفته هایی در مورد پژو
• همه چیز درباره پراید

منبع دوم: دیوار بلاگ